Etiket arşivi: Ürgüp Vadisi

Balkanderesi Vadisi

Kapadokya yürüyüş parkurları arasında eskiden beri bilinen ve kullanılan bir vadi olmakla birlikte yaklaşık son 10 yıldır bu vadiyi yürümeye gelen gruplara neredeyse hiç rastlanmamaktadır. Bunun başlıca nedeni Kavak ile eski adı Babayan olan İbrahimpaşa köylerinin kanalizasyonlarının 1997 yılından beri vadinin içinden akan Balkanderesi’ne veriliyor olmasıdır. Özellikle yaz aylarında kötü koku nedeniyle vadi yürüyüş gruplarınca tercih edilmemektedir.

Balkanderesi Vadisi, aslında oldukça uzun bir vadinin İbrahimpaşa ile Ortahisar arasında kalan bölümüne verilen isimdir. Vadi yürüyüşü, İbrahimpaşa’da Balkan Deresi’nin iki yakasını birleştiren eski köprü üzerinden başlatılır. Bu köprü 1939 yılında yapılmış ve 2001 yıllında restore edilmiştir. İbrahimpaşa’dan başlayarak kuzey-kuzeydoğu yönünde uzanan Balkanderesi Vadisi yürüyüşü, köprünün sol tarafındaki bir patika ile vadiye inilerek başlatılır. Ancak daha az kokuya maruz kalmak isteyenler, köprüyü geçtikten yaklaşık 200 m kadar sonra soldan ayrılan toprak yolu takiben vadiye inebilirler. Toprak yolun vadiye indiği noktanın biraz ilerisinde yaklaşık 35 uzunluğunda doğal bir tünel bulunur. Tünelin orta bölümleri karanlık olduğu için el feneri bulundurulması yararlı olabilir. Yürüyüşe başlanılan noktadan yaklaşık 30 dakika sonra kötü koku azalır. Toplam 1.5 saatlik bir yürüyüşten sonra Ortahisar’ın altından geçilir. Buraya kadar olan bölüm yaklaşık 3500 m’dir. Vadi içinde kavak ağaçları yoğundur. Eski haritalarda vadi içinden akan derenin Kavaklı Dere adıyla gösteriliyor olması belki de bu nedenledir.

balkanderesi vadisi
balkanderesi vadisi

Vadi yürüyüşü sırasında Ortahisar’a yaklaşıldığında Balkanderesi Kilisesi’nin yakınından geçilir. Yürüyüş yönünüze göre vadinin sol yakasında ve biraz içerde yer alan kilise, bir manastır kompleksinin parçasıdır. Ortahisar’a gelindiğinde görebileceğimiz ikinci kilise Cambazlı Kilise’dir. Balkanderesi Kilisesi’ne göre ulaşımı biraz daha kolaydır. Ancak her iki kilisenin de rehbersiz bulunması oldukça zordur. Balkanderesi yürüyüşü istenirse Ortahisar’ın içine girilerek Ortahisar Kalesi altında bitirilebilir. İstenirse yürüyüşe vadi boyunca devam edilir. Vadi, İshak Kalesi’nin altından geçerek devam eder. Yürüyüş grupları genellikle Pancarlık Kilisesi’ne kadar yürüyüp etkinliği burada sonlandırırlar. İshak Kalesi-Pancarlık rotası olarak bilinen bu parkur yaklaşık 2500 m’dir. Gezi temposu ile 1 saat kadar sonra sağdan ayrılan küçük bir kol yaklaşık 15 dakika kadar sonra Pancarlık Kilisesi’nin önünde sonlanır. Pancarlık Kilisesi gezilip etkinlik bitirilir.

Üzengi ve Gomeda Vadileri

Gomeda ve Üzengi Vadisi
Gomeda ve Üzengi Vadisi

Yaklaşık 6 km uzunluğundaki vadi, Gomeda ve Üzengi vadilerinin birleşmesinden oluşmuştur. Turist gruplarının sık yürüdükleri vadilerden değildir. Bu nedenle daha bakir bir ortama sahiptir. Kiliseleri ve çok katlı güvercinlikleriyle dikkati çeken vadi, bölgenin önemli yürüyüş parkurlarından biridir. Giriş noktamıza göre vadinin baş kısmı Gomeda vadisi, son bölümü ise Üzengi Vadisi olarak adlandırılmaktadır. Gomeda adı vadi girişindeki tarihi kalıntılardan, Üzengi adı ise vadi içindeki dereden gelmektedir. Üzengi Deresi Ortahisar’ın güneyinden başlayıp Damsa Çayı ile birleşmektedir. Derenin çevresi maden suyu kaynakları ve ağaçlık yapısı ile Ürgüp’te piknik alanı olarak kullanılmaktadır. Vadi yürüyüşü dere akış yönünde sürdürülmektedir.

Yürüyüşün başlangıç noktasına ulaşabilmek için Ürgüp – Mustafapaşa yolunda 2700 m kadar ilerlendikten sonra sağdan ayrılan Ayvalı Köyü yoluna girilmelidir. Ayrımdan yaklaşık 2 km sonra çeşmenin yanından sağdan yol ayrımı vardır. Ayrımda ‘Gomeda Harabeleri vadisi’ yazılı tabela bulunmaktadır. Bu yola girilip 1200 m gidilirse araba park edilebilecek küçük bir park yeri bulabilirsiniz. Buradan sonra kısa bir yürüyüşle vadiye girilmektedir.

Ancak vadiye girmeden hemen sağ tarafta, tabelası bulunmayan Alakara Kilisesi adıyla bilinen bir kilise kalıntısı yer almaktadır. Kilise, kayaya oyularak yapılmış eski bir kilisenin sonraki dönemlerde genişletilmesiyle son biçimini almıştır. Vadiye indikten yaklaşık 200 m kadar sonra sol taraftaki kayalık kesim üzerinde bulunan ve kısa bir tırmanışla ulaşılan Aziz Basilios Kilisesi’ne gelinmektedir. Girişinde tabela bulunan kilise, Kapadokya’da freskleri ikona kırıcı dönemde yapılmış ve günümüze ulaşmış ender kiliselerdendir.

Rahat bir tempoyla 4 saatte geçilebilecek olan vadi, sık sayılabilecek bitki örtüsüne sahiptir. Uzun kollu t-shirt giyinmek, kollarınızın çalı ve ısırgan otlarından etkilenmesini önleyebilir. Yürüyüş süresince dere yatağı takip edilmekte ve sık sık dere üzerinden karşı tarafa geçişler yapılmaktadır. Derenin genişliği 1-2 m kadar olduğundan zıplayarak ya da dere üzerine atılan ağaçları kullanarak karşı tarafa geçmek mümkündür. Baharda ve suyun daha fazla olduğu dönemlerde su geçirmez bir ayakkabı tercih edilebilir. Yürüyüş süresince eğer mevsim uygunsa erik ve kiraz ağaçlarının altında mola vermeyi ihmal etmeyin.

Vadinin Üzengi bölümünü yürümeye başladığınızda yüksek kaya duvarlarına oyulmuş çok etkileyici güvercinlikler görülüyor. Güvercinliklerin bazılarında süslemeler dikkati çekiyor. Vadinin bu bölümüne Ortahisar Pancarlık Kilisesi tarafından gelen toprak bir araba yoluyla yaz aylarında ulaşmak mümkün. Güvercinliklerden sonra vadi genişliyor ve dere yatağı üzerinden ilerliyor. Vadinin sonlarına doğru sol tarafta bir maden suyu kaynağı ile karşılaşılıyor. Üzengi İçmecesi adı ile bilinen bu su kaynağının debisi saniyede yarım litre kadardır. Kükürt kokusu yoğun olan içmecenin karbondioksit fazlalığı içimini kolay hale getirmektedir. İçmecenin, karaciğer, safra kesesi sorunları, sindirim bozuklukları ve böbrek rahatsızlıklarına iyi geldiği söylenmektedir. Üzengi içmece’sinden yaklaşık 15-20 dakika sonra Ürgüp Mustafapaşa asfaltına çıkılarak yürüyüş sonlandırılmaktadır. Eğer sola, Ürgüp yönüne dönerseniz 2.5 km sonra Ürgüp’e ulaşabilirsiniz.

Dilerseniz Aşağıdaki Videolardan Gomeda Vadisini İzleyebilirsiniz.